Tiêu chuẩn kỹ thuật bắt buộc đối với động cơ van chặn lửa – chặn khói
Động cơ dùng cho van chặn lửa và van chặn khói là thiết bị đặc thù trong hệ thống thông gió và phòng cháy chữa cháy. Đây là bộ phận quyết định khả năng đóng – mở van chính xác, đảm bảo ngăn chặn sự lan truyền của lửa và khói khi xảy ra sự cố. Vì vai trò quan trọng đó, động cơ dành cho van chặn lửa – chặn khói phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn và độ tin cậy cao nhất.
-
Khả năng chịu nhiệt cao
Một trong những yêu cầu quan trọng nhất là khả năng chịu nhiệt. Khi hỏa hoạn xảy ra, nhiệt độ trong đường ống thông gió có thể tăng lên rất nhanh. Động cơ bắt buộc phải:
- Chịu được nhiệt độ cao trong một thời gian dài
- Hoạt động ổn định mà không bị biến dạng, cháy nổ hoặc dừng đột ngột
- Đảm bảo mô-men xoắn đủ lớn để đóng van ngay cả khi nhiệt độ tăng mạnh
Khả năng chịu nhiệt tốt giúp thiết bị vận hành chính xác trong những phút giây quyết định.
-
Cơ chế đóng an toàn khi mất điện
Trong sự cố cháy nổ, hệ thống điện có thể bị ngắt hoặc mất ổn định. Vì vậy, động cơ van chặn lửa – chặn khói phải có:
- Cơ chế đóng an toàn bằng lò xo hồi (spring return) hoặc thiết kế chuyên dụng giúp tự động đưa van về trạng thái đóng khi mất điện
- Độ tin cậy cao, không bị kẹt cơ khí hoặc đứng bánh răng
- Tốc độ phản hồi nhanh để đảm bảo giảm thiểu lượng khói lan truyền
Đây là tiêu chuẩn bắt buộc nhằm đảm bảo hoạt động ngay cả trong tình huống hệ thống điện gặp sự cố.
-
Độ bền cơ học và độ kín khít
Động cơ phải vận hành ổn định trong thời gian dài, kể cả trong môi trường có bụi, độ ẩm hoặc hơi nóng. Do đó, tiêu chuẩn kỹ thuật bao gồm:
- Hệ thống bánh răng, trục truyền động có độ cứng và độ bền cao
- Khả năng chịu rung, va đập trong quá trình hoạt động
- Vỏ bảo vệ kín để ngăn bụi mịn, hơi ẩm xâm nhập làm giảm tuổi thọ thiết bị
- Kết cấu đảm bảo không bị rò rỉ điện
Độ bền cơ học tốt giúp động cơ duy trì hiệu suất ổn định trong nhiều năm.
-
Tốc độ phản hồi và độ chính xác cao
Van chặn lửa – chặn khói cần được điều khiển đóng/mở chính xác trong từng tình huống, vì thế động cơ phải đáp ứng:
- Tốc độ phản hồi nhanh ngay sau khi nhận tín hiệu
- Mô-men xoắn ổn định để đóng kín van hoàn toàn
- Hoạt động chính xác trong cả chế độ tự động và thủ công (nếu có)
- Không xảy ra lệch vị trí, đóng thiếu hoặc mở sai trạng thái
Độ chính xác cao đảm bảo van hoạt động đúng như thiết kế, tránh nguy cơ lan khói.
-
Chứng nhận tiêu chuẩn từ nhà sản xuất
Đối với các công trình dân dụng và công nghiệp, động cơ phải đi kèm chứng chỉ chất lượng. Các yêu cầu phổ biến gồm:
- Chứng nhận về khả năng chịu nhiệt của động cơ
- Chứng nhận độ bền cơ khí sau khi thử nghiệm nhiều chu kỳ
- Chứng nhận về độ kín, độ an toàn điện
- Báo cáo thử nghiệm trong điều kiện giả lập cháy
Những chứng nhận này giúp chủ đầu tư, nhà thầu và kỹ sư đánh giá mức độ phù hợp của sản phẩm đối với tiêu chuẩn PCCC hiện hành
-
Khả năng kết nối với hệ thống điều khiển
Động cơ cần tương thích với nhiều dạng tín hiệu điều khiển khác nhau trong hệ thống cơ điện. Do đó, cần bảo đảm:
- Nhận và phản hồi tín hiệu từ hệ thống báo cháy
- Tương thích với tủ điều khiển hoặc hệ thống quản lý tòa nhà
- Đảm bảo độ ổn định khi truyền tín hiệu trong môi trường khắc nghiệt
Yếu tố này giúp động cơ hoạt động đồng bộ với toàn bộ hệ thống PCCC.
Kết luận
Động cơ dùng cho van chặn lửa – chặn khói là thiết bị mang tính quyết định trong việc bảo vệ công trình khỏi nguy cơ lửa và khói lan rộng. Việc lựa chọn sản phẩm đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật là trách nhiệm quan trọng của chủ đầu tư, đơn vị thiết kế và nhà thầu thi công. Một động cơ đạt chuẩn không chỉ đảm bảo an toàn cho con người mà còn góp phần nâng cao độ tin cậy và tuổi thọ của toàn bộ hệ thống cơ điện.


